สงสัยไหม ? ที่เขาว่า ‘วัคซีนพัฒนาถึงเฟส 2 แล้ว’ เอ๊ะ !? แล้วเราต้องรอทดสอบอีกกี่เฟส ถึงจะได้ใช้กันนะ ? วันนี้เรามีคำตอบ ‘วัคซีน’ คือสิ่งที่คนทั่วโลกกำลังรอคอยเพื่อจะนำมาพิชิตเจ้าโควิดตัวร้าย ซึ่งอาจเป็นกุญแจสำคัญที่ทำให้ชีวิตปกติแสนสุขของเรานั้นมันกลับคืนมาสักที แต่..รู้หรือไม่ว่า กว่าจะมาเป็นวัคซีนให้เราได้ฉีดนั้นมันต้องผ่านการทดสอบมากมายเพื่อให้แน่ใจซะก่อนว่า ‘มันปลอดภัยกับมนุษย์’ ชัวร์ๆ วันนี้ MangoZero จะพาไปดูการเดินทางของ ‘วัคซีน’ ที่กว่าจะเป็น ‘วัคซีน’ จะต้องผ่านการทดสอบมากี่ขั้นตอน แล้วแต่ละขั้นตอนเขาทำกันยังไงบ้าง เอาล่ะ.. อย่ารอช้ารีบไปทำความรู้จักกับวัคซีนความหวังของชาวโลกที่จะเอามาพิชิตเจ้าโควิดกันนน ขั้นตอนกว่าจะมาเป็น ‘วัคซีน’ ในการพัฒนาวัคซีนก่อนที่จะมาถึงมือเรานั้น จะต้องผ่านการทดสอบซ้ำแล้วซ้ำอีก คำคุ้นหูอย่าง ‘Phase’ หรือ ‘เฟส’ ที่เรามักจะได้ยินตอนอัพเดทข่าววัคซีน นั่นก็เป็นหนึ่งในขั้นตอนย่อยๆ ของการทดสอบ ซึ่งทั้งหมดของการทดสอบนั้น สามารถแบ่งคร่าวๆ ได้เป็น 6 ขั้นตอนสำคัญ ดังนี้ 1.Preclinical Phase (PCP) คือช่วงการพัฒนาวัคซีนในระยะก่อนการศึกษาในคนขั้นตอนนี้จะนับรวมไปถึงตอนเริ่มค้นคว้าจนไปถึงการผลิตในการทดสอบขั้นนี้ก็จะทำการศึกษาทดสอบในสัตว์เท่านั้นอย่างในหนูหรือลิง 2.Clinical Trials Phase 1 (CP 1) เริ่มศึกษาในคนระยะที่ 1 เป็นการทดสอบวัคซีนแบบปลอดภัย โดยจะทำการศึกษาฉีดวัคซีนในจำนวนน้อยให้กับกลุ่มตัวอย่างที่จำนวนไม่มากนัก เพื่อที่จะใช้ทดลองความปลอดภัยปริมาณที่ใช้ รวมถึงตรวจสอบเพื่อยืนยันว่ามันจะสามารถกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้จริงหรือไม่ 3.Clinical Trials Phase 2 (CP 2) การศึกษาในคนระยะที่ 2 การศึกษาในระยะนี้จะเพิ่มจำนวนคนที่ใช้ในการศึกษามากขึ้น ใช้กลุ่มตัวอย่างกว่าร้อยคน ที่มีความหลากหลายมากขึ้น อย่างเช่น คนต่างวัย คนในหลากหลายเชื้อชาติ เพื่อที่จะได้มั่นใจก่อนว่าผู้ใช้วัคซีนทั่วๆไปสามารถใช้ได้อย่างปลอดภัยจริง เพราะปัจจัยเรื่องของวัย ความต่างเชื้อชาติ ก็อาจส่งผลให้ร่างกายแต่ละคนตอบสนองต่อวัคซีนที่แตกต่างกันได้ 4.Clinical Trials Phase 3 (CP 3) ในการศึกษาในคนระยะที่ 3 นั้นจะเป็นการทดสอบในคนอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะเป็นการศึกษาประสิทธิภาพของวัคซีนว่าใช้ได้ผลจริงหรือไม่ ซึ่งระยะนี้จะมีการศึกษาในคนจำนวนมาก โดยทั่วไปแล้วจะมีการเก็บผลการศึกษากว่าหลายพัน โดยจะมีการศึกษาในหลายๆ พื้นที่กระจายออกไปอีกด้วย 5.Limited Approval หรือ Approve for Limited Use จะเป็นขั้นตอนของการอนุมัติให้ใช้วัคซีนเป็นกรณีฉุกเฉินเฉพาะในกลุ่มคนที่จำกัด แต่ว่าทางสากลในบางกรณี ก็มีการอนุญาติให้นำนำวัคซีนที่ยังไม่ผ่าน CP 3 หรือเพิ่งผ่าน CP 3 มาประกาศรับรองให้ใช้เฉพาะในบางประเทศ บางกลุ่มคนก่อนได้ 6.Approval ขั้นตอนสุดท้าย คือยื่นต่อหน่วยงานที่มีหน้าที่กำกับดูแล เพื่อขออนุมัติการผลิตวัคซีนสำหรับใช้ในระดับทั่วไป ซึ่งในขั้นตอนนี้เกณฑ์ของหน่วยงานในแต่ละประเทศก็จะมีความแตกต่างกันนิดหน่อย แต่โดยทั่วไปแล้วจะพิจารณาจากการศึกษาติดตามผลของการใช้วัคซีนในด้านประสิทธิภาพ และผลข้างเคียงไปเป็นเวลาระยะหนึ่ง ที่มา The standard, The New York Times
