เคยไหมที่รู้สึกว่าไม่ค่อยมั่นใจในตัวเอง รู้สึกว่าตัวเองไม่ดีพอหรือเก่งพอจะทำอะไรสักอย่าง จนทำให้ขาดความกระตือรือร้นในการทำสิ่งต่างๆ ในชีวิตประจำวัน หนึ่งในสาเหตุของภาวะเหล่านี้คือ Self Esteem หรือการเห็นคุณค่าในตัวเอง
คำว่า Self Esteem คืออะไร และทำไมเราจึงต้องให้ความสำคัญกับคุณค่าในตัวเอง วันนี้ Mango Zero จะพาไปรู้จักกับคำๆ นี้ให้มากขึ้น และมาเพิ่ม Self Esteem กันเถอะทุกคน!!
Self Esteem คืออะไร?
ถ้าแปลแบบแยกคำ Self = ตัวเอง Esteem = ความเคารพ
Self Esteem จึงแปลว่าการเคารพและเห็นคุณค่าในตัวเอง ซึ่งทัศนคติในส่วนนี้จะไปส่งผลต่อความมั่นใจ ความเชื่อมั่นในความสามารถหรือศักยภาพของตัวเอง ความกล้า รวมไปถึงความกระตือรือร้นในการทำสิ่งต่างๆ ด้วย
ทำไมเราต้องมี Self Esteem?
อย่างที่บอกไปแล้วในข้อแรกว่า Self Esteem จะส่งผลต่อการกระทำต่างๆ ในชีวิต แน่นอนว่าการมี Self Esteem จะทำให้เราตระหนัก มองเห็นคุณค่าในตัวเอง มีผลต่อเนื่องไปถึงการตัดสินใจและแรงผลักดันให้เราออกไปทำสิ่งต่างๆ ให้กับทั้งตัวเองและสังคม
Self Esteem มาจากไหนบ้าง?
- คนรอบข้าง ไม่ว่าจะเป็นพ่อแม่ ครู เพื่อนร่วมห้องเรียน เพื่อนร่วมงาน ทุกคนที่อยู่รอบตัวเราสามารถส่งผลต่อความมั่นใจและการเห็นคุณค่าในตัวเราได้ทั้งหมด ตัวอย่างเช่นถ้าเราทำสิ่งที่เราคิดว่าดี แล้วคนรอบข้างเห็นดีเห็นงาม มองเห็นในความดีนั้น Self Esteem ของเราก็จะยิ่งพุ่งสูงขึ้น รวมไปถึงในกรณีที่เราทำผิด แทนที่จะเป็นการตำหนิติเตียนว่าทำผิด แต่เลือกจะยอมรับและชี้นำหนทางแก้ไขก็จะทำให้เรารู้สึกเห็นคุณค่าในตัวเองมากกว่า
- ตัวเราเอง อีกหนึ่งกุญแจสำคัญในเรื่องนี้ เราไม่ได้จำเป็นต้องให้ใครมาชี้นำว่าเรามีคุณค่าหรือไม่ แต่คุณค่าในตัวเองอาจเริ่มได้ที่สิ่งที่อยู่ในความคิดเราก่อนนี่แหละ ตัวอย่างประโยคที่บั่นทอนคุณค่าในตัวเราก็อย่างเช่น “ฉันมันขี้แพ้” “แพ้อีกแล้วล่ะ” “ฉันทำอะไรก็ไม่ดีสักอย่าง” หรือแม้แต่ประโยคที่ว่า “ฉันไม่ได้อยากมีเพื่อนเพิ่มแล้ว”
- การเรียนรู้สิ่งใหม่ ไม่ว่าจะเป็นการเล่นดนตรี วาดภาพ หรือทำอะไรก็ตามที่ทำให้เรามีความสุข ก็เป็นการเพิ่มความมั่นใจในตัวเองได้อีกทางหนึ่ง แต่ถึงอย่างนั้นก็ยังต้องย้อนกลับมาสำรวจตัวเราเองอีกทีว่าเราพอใจในสิ่งที่ทำลงไปหรือไม่ ถ้าเราคิดว่าสิ่งที่เราทำได้นั้นยังไม่ดีพอ นั่นเท่ากับว่าเราพลาดโอกาสในการสร้าง Self Esteem ของเราไป
เช็คตัวเอง : เรา Self Esteem ต่ำหรือไม่?
ต่อมาเราลองมาสังเกตตัวเองว่าตัวเรามีภาวะ Self Esteem ต่ำหรือเปล่า โดยสำรวจจากอาการและพฤติกรรมต่อไปนี้
- มีปัญหาด้านความสัมพันธ์ คือแม้จะรู้สึกไม่ดีกับคนใกล้ชิดแต่ก็จะไม่พูดออกมา จนสุดท้ายสะสมจนเกิดปัญหารุนแรง
- เก็บตัว ไม่อยากพบเจอผู้คน
- กลัวความท้าทาย รวมไปถึงการเริ่มต้นทำอะไรใหม่ๆ
- หลีกเลี่ยงการตัดสินใจ ไม่อยากตัดสินใจอะไรก็ตามเพราะกลัวว่าจะทำให้เกิดความผิดพลาด
- ละเลยการดูแลสุขภาพ ดื่มเหล้า สูบบุหรี่ หรือมีพฤติกรรมทำร้ายตัวเอง
- กดดันตัวเอง เป็น Perfectionist เลยกดดันให้ตัวเองและคนอื่นทำทุกอย่างให้ออกมาสมบูรณ์แบบ
มาเพิ่ม Self Esteem กันเถอะ
สุดท้ายเราก็มาดูกันว่าทำยังไงเราถึงจะเห็นคุณค่าในตัวเองขึ้นมา วิธีเพิ่ม Self Esteem แบบง่ายๆ ก็คือ
- อยู่กับคนรอบข้างที่ดีต่อใจ สามารถเป็นตัวของตัวเองด้วยได้
- ยอมรับส่วนที่ไม่เพอร์เฟ็คของตัวเอง ไม่กดดันตัวเองเกินไป
- ตระหนักถึงข้อดีของตัวเอง ระลึกไว้ว่าเรามีส่วนที่ดีอยู่ อาจจะเป็นการจดบันทึกไว้ก็ได้นะ
- ตั้งเป้าหมายที่สามารถทำได้จริง เช่น เริ่มต้นทำอะไรใหม่ๆ ออกไปเจอผู้คน ทานอาหารที่ดีต่อร่างกาย
- ให้อภัยผู้อื่น เลิกรู้สึกแย่ๆ หรือไม่พึงพอใจต่อคนอื่น
- ให้เวลากับคนใกล้ชิดให้มากขึ้น เช่น เพื่อน ครอบครัว คนรัก
- รู้จักเป็นผู้ให้ ให้ความช่วยเหลือคนอื่นในสิ่งที่เราสามารถช่วยได้
ที่มา : พบแพทย์, wikipedia, kidshealth