ทำความเข้าใจ ‘Autism Spectrum Disorder’ ความออทิสติกที่ไม่ได้ผิดแปลก ของ ‘อูยองอู’ Extraordinary Attorney Woo “ฉันเป็นออทิสติกสเปกตรัม ในสายตาของทุกคนฉันอาจจะพูดตะกุกตะกักและแสดงท่าที่ไม่เป็นธรรมชาติ แต่ฉันรักกฎหมาย และความเคารพต่อจำเลยที่ฉันมีนั้นไม่ได้ต่างไปจากทนายความคนอื่น” หนึ่งบทพูดของ ‘อูยองอู’ นางเอกของซีรีส์เกาหลีใหม่แกะกล่องอย่าง Extraordinary Attorney Woo ที่ถ่ายทอดเรื่องราวของผู้เป็นออทิสติกสเปคตรัมกับการเป็นทนายความ ‘อูยองอู’ (Woo Young-Woo) ตัวเอกของเรื่องที่ตั้งแต่เกิดมาเธอไม่พูดเลยแม้แต่คำเดียว แต่พอตอน 5 ขวบ กลับพูดออกมาได้เป็นประโยคยาวเหยียดประโยคแรกในชีวิตตอนพ่อของเธอถูกทำร้าย ทว่าประโยคแสนยาวนั้นเป็นบทกฎหมายเกี่ยวกับโทษของการทำร้ายร่างกาย ที่ยองอูจำมาจากตำรากฎหมายของพ่อ จนเพื่อนบ้านที่เห็นยังต้องตกใจและให้ฉายาว่า ‘อัจฉริยะด้านความจำ’ และนี่ก็เป็นหนึ่งในความสามารถของ ‘ออทิสติกสเปคตรัม’ ที่ซีรีส์ได้ถ่ายทอดออกมา ซึ่งซีรีส์เรื่องนี้ไม่ได้ถ่ายทอดความเป็นออทิสติกออกมาให้เป็นความ ‘ไม่ผิดปกติ’ เพียงแต่เป็น ‘ความแตกต่าง’ เหมือนมนุษย์ทุก ๆ คนที่แตกต่างกันออกไป และในโรคออทิสติกเองนั้นก็มีความหลากหลายลงลึกไปอีกเช่นเดียวกัน ดังเช่นคำว่า ‘Spectrum’ ในชื่อโรค ที่หากคิดตามอย่างง่ายนั้น ทุกคนก็คงจะนึกถึงสเปกตรัมที่มีตั้งแต่สีม่วง คราม น้ำเงิน ไปถึงแดง สเปกตรัมของออทิสติกก็เช่นกัน ผู้เป็นออทิสติกแต่ละคนจะมีระดับของอาการและพฤติกรรมที่หลากหลายและแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล วันนี้เราเลยจะชวนมาทำความเข้าใจรูปแบบหนึ่งของ ‘Autism Spectrum Disorder’ ผ่านตัวละครอูยองอูกัน ออทิสติกสเปคตรัม (Autism Spectrum Disorder) เป็นอาการที่เกิดจากการพัฒนาของสมองที่ซับซ้อน ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อวิถีการรับรู้และการปฏิสัมพันธ์กับคนอื่น โดยออทิสติกสเปคตรัมจะเกิดตั้งแต่เด็ก และสามารถสังเกตได้ตั้งแต่ยังไม่ถึงหนึ่งขวบจนถึงระดับประถม หรือประมาณ 12 ปี ด้านการสื่อสารและใช้ชีวิตกับผู้คน ถ้าหากใครได้ดูมาบ้างแล้วจะเห็นชัดเลยว่านางเอก ของเราไม่ชอบที่จะสบตาคนอื่น ยากต่อการเข้าใจภาษากายของผู้อื่น ทำให้ต้องจดจำสีหน้าอย่างการโกรธหรือดีใจไว้ และอาจชอบพูดด้วยโทนเสียงที่แตกต่างจากคนที่ไม่ได้เป็นออทิสติกด้วย ด้านพฤติกรรม ตัวละคร ยองอู จะมีแพทเทิร์นของการทำสิ่งหนึ่งซ้ำ ๆ อย่างเช่นในตอนเด็กนั้นยองอูจะชอบกระโดดอย่างมาก แต่พอโตมาก็จะชอบพูดซ้ำตามคนอื่น หรือชอบกินอาหารเดิม ๆ อย่าง ข้าวห่อสาหร่ายของโปรด แต่กลับกันนั้น การเปลี่ยนไปของสิ่งที่เคยทำซ้ำ ๆ เช่น กิจวัตรประจำวัน หรือการพบเจอสิ่งที่ไม่คุ้นชิน ก็อาจทำให้คนเป็นออทิสติกเกิดความเครียดและรับมือกับสิ่งนั้นอย่างเหมาะสมไม่ได้ก็เป็นได้ ตัวอย่างเช่น ฉากประตูบานหมุนสุดป่วนของเรา ที่นางเอกน่าจะไม่คุ้นเคย ไม่เคยเดินเข้าประตูแบบนี้มาก่อน แต่พอต้องเดินผ่านก็ทำให้เกิดอาการเกร็ง เครียด และประหม่า จนต้องมีทนายใจดีคนอื่นมาช่วยนั่นเอง ด้านความรู้สึกและอารมณ์ ถึงแม้ยองอูจะไม่สามารถเดาความรู้สึกของผู้อื่นผ่านทางสีหน้าได้ แต่แน่นอนว่าเธอก็มีความรู้สึกรัก โกรธ หลง เหมือนกับคนอื่น ๆ และเข้าใจแต่เพียงแค่อาจจะแสดงออกมาไม่เก่งก็เท่านั้น จะเห็นได้จากหลาย ๆ ฉากที่ยองอูแสดงให้เห็นว่าเธอเข้าอกเข้าใจลูกความเป็นอย่างดี ด้านความสนใจ ความสนใจใน ‘วาฬยักษ์’ ของตัวนางเอกนั้นไม่ได้มีมาง่าย ๆ ถึงต้นเหตุที่แน่ชัดจะไม่บอกมาในซีรีส์ แต่ตัวนางเอกย่อมรู้เรื่องวาฬได้ผ่านการเรียนรู้อาจจะครั้งเดียวหรือหลายครั้ง และเกิดความสนใจในวาฬมากกกก จนทำให้จำรายละเอียดของสัตว์ชนิดนี้ได้ทั้งหมด! รวมถึงความสนใจแบบมากเป็นพิเศษในสิ่งอื่น ๆ อย่างการท่องบทกฎหมายที่ทำให้ยองอูได้มาเป็นทนายความ ก็เป็นพฤติกรรมหนึ่งของบุคคลออทิสติกเหมือนกัน และจะเห็นได้ว่าการเป็น ‘อัจฉริยะ’ ด้านความจำของยองอูนั้นทำให้เธอได้เป็นทนายความได้อย่างตั้งใจ แต่ก็ต้องแลกมาด้วยการปรับตัวให้อาการของเธอนั้นไม่เกิดปัญหากับการทำงาน และถึงแม้จะปรับตัวได้ยากบ้างเล็กน้อย แต่ยองอูเองก็สามารถว่าความได้อย่างน่าประทับใจจนทนายรุ่นพี่ยังต้องชม~ แต่สิ่งที่สำคัญที่มากกว่าการปรับตัวเข้าหาสังคมนั้น คือ การที่คนออทิสติกได้รับความเข้าใจและใส่ใจจากคนรอบข้างรวมถึงสังคมส่วนรวม เพราะการเป็นออทิสติกอาจไม่ได้ทำให้การดำเนินชีวิต หรือการทำอาชีพของพวกเขาเป็นปัญหากับผู้อื่นแต่อย่างใด แต่สิ่งที่ต้องคิดกลับกันคือ สังคมส่วนรวมได้ให้ความช่วยเหลืออย่างเพียงพอรึเปล่าที่จะทำให้กลุ่มผู้เป็นออทิสติกสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปกติเหมือนกับทุกคน อ้างอิงจาก Autismspeaks, Psychiatry.org
